Polska kawa – historia, tradycje i najlepsze kawiarnie
Historia kawy jest niewątpliwie bardzo ciekawa. Ten napój już od wielu stuleci gości na naszych stołach. Silny, niepowtarzalny smak w połączeniu z pozytywnymi właściwościami kofeiny sprawiły, że kawa na stałe zapisała się w kulturze całego świata. Miliony (jeżeli nie miliardy) ludzi, każdy swój dzień zaczynają tak samo czyli od filiżanki kawy, której celem jest zapewnienie nam energii do pracy czy innego wysiłku. Mając to na uwadze postanowiliśmy przygotować ten artykuł, który opisuje historię oraz tradycje związane z kawą.
Skąd pochodzi kawa i jakie są jej początki?
Kawa to napój, który pochodzi z Etiopii. Samo słowo kawa, najprawdopodobniej wywodzi się od nazwy miasta Kaffa, które nawet dzisiaj jest znane z uprawy owoców kawowca. Sama kawa w Etiopii była znana jeszcze przed naszą erą, jednak wtedy nie była napojem lecz czymś co spożywano z masłem i solą. Samą kawę jako napój odkryto około XIV wieku (tutaj źródła historyczne nie są jednoznaczne) w Jemenie, gdzie owoce kawowca zostały przywiezione przez kupców. To właśnie Beduini, rozpowszechnili kawę w całym regionie arabskim.
Warto zauważyć, że przez swój intensywny smak, kawa na początku swojej historii budziła bardzo dużą nieufność wśród wielu narodów, dlatego też pierwszą kawiarnię otworzono dopiero w roku 1554 w Stambule. Już w XVI wieku, to właśnie Imperium Osmańskie, stało się kawowym hegemonem.
Historia kawy na kontynencie europejskim
Trzeba przyznać, że jeżeli chodzi o kontynent europejski, to tutaj historia kawy jest również ciekawa. Na początku Europa również była negatywnie nastawiona do picia tego czarnego złota. Zyskała ona na popularności dopiero pod koniec XVI wieku, kiedy papież Klemens VIII potwierdził, że nie jest ona dziełem szatana (no cóż).
Pierwsze europejskie kawiarnie zaczęły powstawać w Anglii w Oxfordzie w roku 1650. Właścicielem pierwszego takiego lokalu był Osmański Żyd, Jakub. Zaledwie dwa lata później otworzono kawiarnie w Londynie. Uprawą kawy z kolei XVII i XVIII wieku zajęła się Francja oraz Holandia w swoich koloniach położonych w Martynice, Gujanie Francuskiej czy Cejlonie. Należy jednak pamiętać, że przez długi czas kawa była używką wyłącznie dla elit, a więc niedostępną dla zwykłych ludzi. Zmieniła to dopiero Portugalia, która rozpoczęła uprawę kawy w Brazylii. To właśnie ten moment sprawił, że stała się ona popularna wśród zwykłych obywateli.
Jak wygląda kultura picia kawy w Polsce?
Może to być dla wielu osób szokujące, ale kawa ma już wieloletnią historię w naszym kraju. Tradycje kawowe w Polsce sięgają bowiem, aż XVII wieku, kiedy to po raz pierwszy zaczęła się ona pojawiać zarówno na dworach królewskich jak i w szlacheckich domostwach. Bardzo szybko kawa stała się popularna wśród wielu warstw społecznych, a same kawiarnie stały się miejscami spotkań i żywych dyskusji czy placówką do załatwiania interesów (co nie powinno być żadnym zaskoczeniem, nawet teraz biznes lunch w Warszawie, kojarzy się przede wszystkim z kawą).
Kawa jednak trwale w naszej kulturze i historii zapisała się w XIX wieku. To właśnie w okresie zaborów, kawiarnie stały się ośrodkami polskości, ponieważ w tych miejscach rodziły się pierwsze idee o niepodległości. Innymi słowy rozwój kultury kawowej w kraju nad Wisłą, był ściśle powiązany z dążeniem do walki o aspekty zarówno społeczne jak i polityczne.
W okresie międzywojennym, kiedy Polska odzyskała niepodległość, kawa stała się niezwykle ważnym elementem życia kulturalnego we wszystkich, dużych aglomeracjach miejskich. To właśnie w kawiarniach, tworzyli swoją sztukę artyści i debatowali filozofowie i intelektualiści. Picie kawy stało się więc w Polsce pewnego rodzaju rytuałem, ściśle związanym z luksusem i inteligencją.
Czasy PRL-u były ściśle związane z biedą, więc również dostęp do kawy był ograniczony. Szybko więc stała się ona mocno pożądanym towarem. Jednak to dopiero zmiany polityczne i kulturowe, które miały miejsce pod koniec XX wieku, doprowadziły do bardzo szybkiego rozwoju kawiarni i kultury kawowej w Polsce. Na rynku pojawiły się nowe marki, a obywatele stopniowo zaczęli przerzucać się z klasycznej czarnej bądź białej kawy na bardziej wyszukane wynalazki takie jak espresso czy latte. Picie kawy stało się tak popularne, że obecnie niemożliwym jest wręcz znaleźć miasto w którym nie ma chociaż jednej kawiarni, a i na wsiach nie są one również niczym niezwykłym.