Skąd się wzięły walentynki w Polsce?
Każdego roku 14 Lutego zdecydowana większość par celebruje walentynki jako święto zakochanych cementujące udany związek i zasługujące tym samym na wspólne spędzanie czasu w wyjątkowym, romantycznym wydaniu. Tradycja jest w naszym kraju stosunkowo świeża, ponieważ na dobre wkroczyła do Polski dopiero w latach 90. Z tego powodu święto zakochanych wciąż ma pewne grono krytyków, którzy zwracają uwagę na jego obcy charakter.
Czy takie spojrzenie jest słuszne? Niekoniecznie, jeśli weźmiemy pod uwagę chrześcijańskie korzenie walentynek, a także fakt, że kult świętego Walentego był znany na ziemiach polskich od wieków. Zanim odbędzie się romantyczna kolacja w restauracji, a później kolejne punkty programu przewidzianego na ten wyjątkowy dzień, warto lepiej poznać tradycję święta zakochanych. Dziś przedstawiamy historię Walentynek na świecie i w Polsce!
Starożytne korzenie
Trudno dyskutować z faktem, że walentynki z biegiem lat uległy komercjalizacji, a z marketingowego punktu widzenia stanowią swego rodzaju wypełniacz pomiędzy Świętami Bożego Narodzenia i nowym rokiem a Wielkanocą. Przedstawiając sprawę uczciwie należy jednak zwrócić uwagę, że proces ten stał się udziałem praktycznie wszystkich świąt, zaś romantyczna kolacja w restauracji i inne walentynkowe aktywności cementujące związek stanowią wspaniały zwyczaj.
Nie wolno zapominać o chrześcijańskich i starożytnych korzeniach w walentynek. Zanim w Cesarstwie zapanowało chrześcijaństwo, Rzymianie w dniach 13–15 lutego obchodzili pogańskie luperkalia ku czci jednego z bóstw – Faunusa oraz postaci Faustulusa, pasterza, który według legendy odnalazł w jaskini karmionych przez wilczycę założycieli Rzymu – bliźniaków Romulusa i Remusa.
Faunus pełnił na rzymskim panteonie funkcję boga płodności, a święto było obchodzone między innymi w formie miłosnej loterii, podczas której chłopcy losowali zapisane na karteczkach imiona bezdzietnych i samotnych dziewcząt, co służyło łączeniu się w pary, a następnie małżeństwa. Po przyjęciu chrześcijaństwa pogańskie święta stopniowo wypierano na rzecz chrześcijańskich, więc luperkalia zastąpiono dniem świętego Walentego, który przypadł na 14 lutego.
Życiorys i kult świętego Walentego
Walenty z Terni to żyjący prawdopodobnie na przełomie I i II wieku naszej ery święty kościoła katolickiego i męczennik chrześcijański wspominany również w kościołach anglikańskim i luterańskim. Ten na wpół legendarny biskup zasłynął towarzysząc męczennikom podczas procesów i egzekucji.
Dla współczesnego znaczenia walentynek szczególne znaczenie ma legenda, wedle której święty Walenty sprzeciwił się dekretowi cesarskiemu zabraniającemu młodym mężczyznom zawierania małżeństw, aby chętniej brali udział w toczonych przez Cesarstwo Rzymskie wojnach. Biskup w sekrecie udzielał zakochanym ślubów, a gdy tajemnica wyszła na jaw został za to stracony.
Głównym miejscem kultu Świętego Walentego jest dziś znajdująca się pod Rzymem włoska gmina Terni, w której biskup sprawował swój urząd. Co roku miejscowa bazylika stanowi cel pielgrzymek narzeczonych.
Przez wieki kult świętego Walentego był obecny szczególnie w południowej oraz zachodniej Europie, jednak już w późnym średniowieczu pojawił się także w Polsce, czego dowód stanowi spora popularność imienia Walenty nadawanego wówczas przy okazji chrztu. W naszym kraju średniowieczne walentynki obchodzono głównie na Podkarpaciu, dokąd trafiły za sprawą osadników pochodzących z Bawarii i Tyrolu.
Obecnie pomost pomiędzy średniowiecznym kultem religijnym a współczesnym świętem zakochanych stanowią odbywające się w Chełmnie w województwie kujawsko-pomorskim “Walentynki Chełmińskie”. Miejsce nie jest przypadkowe, ponieważ w tamtejszym kościele pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny spoczywają relikwie świętego Walentego.
Walentynki na dobre wkraczają do Polski
Kult Świętego Walentego przez wieki był obecny nie tylko w kościele katolickim. Postać legendarnego biskupa dobrze zakorzeniła się także wśród luteranów i anglikanów. W XVIII‑wiecznej Anglii istniał zwyczaj wręczania sobie nawzajem przez zakochanych upominków i ręcznie wykonanych kartek z okazji obchodzonego 14 Lutego święta zakochanych. Obyczaj naturalnie przeniósł się także Za Ocean, a w Stanach Zjednoczonych obchody nabrały szczególnego charakteru w połowie XIX wieku i do dziś sytuacja się nie zmieniła.
Po upadku komunizmu w Polsce nastąpiło pełne otwarcie na Zachód, również pod względem kulturowym. Wystarczyło zaledwie kilka lat, by anglosaska tradycja zawitała również do naszego kraju, a 14 Lutego stał się pełnoprawnym dniem zakochanych znanym jako walentynki. Od lat 90. pary wręczają sobie nawzajem walentynkowe kartki oraz prezenty, a przede wszystkim dokładają wszelkich starań, by w tym szczególnym dniu spędzić czas wyjątkowo w radosnej, miłosnej atmosferze. Walentynki nie muszą być naznaczone komercją, bo chociaż 14 lutego wspólnie z ukochanymi odwiedzamy restauracje, kina, a nawet planujemy krótkie wyjazdy, najważniejsza pozostaje łącząca parę więź.
Tej w pewnym sensie młodej tradycji nie można postrzegać jako zupełnie obcy element, a szukając restauracji w Warszawie na romantyczną kolację warto pamiętać o funkcjonującym już w średniowieczu kulcie świętego Walentego.
Romantyczna kolacja w restauracji – sprawdzony pomysł na święto zakochanych
Przedstawiając historię Walentynek w Polsce na naszym blogu jednocześnie zapraszamy naszych czytelników 14 Lutego na romantyczną kolację w restauracji Na Skrajnej. Dlaczego warto? Jedna z najlepszych restauracji z kuchnią Polską w Warszawie i okolicach posiada w swoim menu aromatyczne i stylowo podane dania, które idealnie wpisują się w gust par!
Na Skrajnej to dobra restauracja w Warszawie na romantyczną kolację także ze względu na klimatyczny, inspirowany tradycją wystrój. Romantyczna kolacja w restauracji nabierze dzięki niemu zupełnie nowego wymiaru. Może stanowić początek lub zwieńczenie programu przewidzianego na święto zakochanych. Tradycyjne dania, nierzadko przyrządzane w nowoczesnym wydaniu, podobnie jak klasyczna aranżacja naszych wnętrz pozwolą naszym gościom pamiętać, że wbrew pozorom walentynki mają długą tradycję także w polskiej kulturze!